کتاب «اللهوف علی قتلی الطفوف» که به «لهوف» شهرت دارد قطعا یکی از مشهورترین مقاتلی است که پیش از دوران معاصر تدوین شده است و البته سهم گردآورنده آن یعنی سید رضی الدین علی بن موسی بن جعفر بن محمد بن طاووس مشهور به سید بن طاووس (درگذشته ۶۶۴ هـ) را نباید نادیده گرفت. سید بن طاووس خود می‌گوید که پس از تدوین کتاب مشهورخود «مصباح الزائر» به فکر تدوین کتابی افتاد که مقتلی مختصر باشد و زائر بتواند در هنگام زیارت حرم سیدالشهدا ع در روز عاشورا آن را همراه داشته باشد، و چنین شد که برخلاف سیره معمول خود کتابی نه در باب ادعیه و زیارات که در باب تاریخ نوشت. سید بن طاووس لهوف را به سه بخش تقسیم کرده است: قسمت اول از ابتدای تولد سیدالشهدا ع و اشاراتی که از همان روزهای نخست در روایات قدسی و اهل بیت ع به قضایای کربلا بوده شروع می‌شود و پس از نقل تفصیلی آنچه در کوفه برای مسلم بن عقیل ره پیش آمد با ورود سید الشهدا ع به کربلا پایان می‌پذیرد. قسمت دوم گزارشی نه چندان مختصر از شرح نبرد و شهادت اصحاب تا وقایع مربوط به ظهر عاشوراست و قسمت سوم نیز از عصر عاشورا و داستان اسارت اهل بیت امام حسین ع شروع و تا بازگشتشان به مدینه و بیان حالات امام سجاد ع در مدینه پایان می‌یابد. کتاب ابن طاووس اقبال بسیاری پیدا کرد؛ بارها ترجمه، شرح، تلخیص و حتی به نظم درآمد و تا به امروز به عنوانی مقتلی معتبر شناخته می‌شود. اما سید بن طاووس در همه کتاب منبع نقل قول‌های خود را ذکر نمی‌کند و نقل‌های بسیاری را بدون ذکر منبعی دقیق می‌آرود، هرچند این نکته به احتمال زیاد به قصد وی در تالیف اثری مختصر و یا جوان بودنش در هنگام تالیف برمی‌گردد، اما کار پژوهشگران بعدی در تعیین میزان اعتبار و ارزش روایات وارده را سخت میکند، خاصه آنکه قسمت عمده وقایع را سید بن طاووس از زبان «الراوی» نقل می‌کند که چندان مشخص نیست به چه کسی اشاره دارد. هرچند جای خالی ابومخنف در سراسر این کتاب و نیز تشابهاتی که برخی نسخ خطی مقتل منسوب به وی با اثر سید دارد، این احتمال را تقویت می‌کند که ابومخنف همان «الراوی» مجهول کتاب باشد.

کتاب «لُهُوف» ابن طاوس اختصار و اشتهار را با هم جمع کرده و در نزد علماى برجسته شیعه جایگاه مهمى براى خودش باز کرده است به طورى که شهید محراب آیت اللّه سیّد محمد على قاضى تبریزى مى فرماید: «کتاب لهوف سیّد ابن طاوس - رحمة اللّه علیه - نقلیّاتش بسیار مورد اعتماد است و در میان کتب مَقاتل کتاب مَقْتَلى به اندازه اعتبار و اعتماد به آن نمى رسد و در اطمینان بر آن کتاب در ردیف اول کتب معتبره مقاتل قرار گرفته است.» ابن طاوس - که على بن طاوس باشد - فقیه ، عارف ، بزرگ ، صدوق ، موثّق ، مورد احترام همه و استاد فقهاى بسیار بزرگى است. ایشان اولین مقتلِ بسیار معتبر و موجز را نوشتند. البته قبل از ایشان مقاتل زیادى است. استادشان «ابن نما» مقتل دارد، شیخ طوسى مقتل دارد، دیگران هم دارند، مقتلهاى زیادى قبل از ایشان نوشته اند؛ امّا وقتى « لهوف » آمد، تقریبا همه مقاتل، تحت الشعاع قرار گرفت. این مقتلِ بسیار خوبى است؛ چون عبارات، بسیار خوب و دقیق و خلاصه انتخاب شده است.»

سید ابن طاووس‏؛سید رضى الدین، على بن موسى بن جعفر بن طاووس، از نوادگان امام حسن مجتبى و امام سجاد علیهماالسلام در روز 15 محرم سال 589 هجرى در شهر حله به دنیا آمد. جد هفتم ایشان، محمد بن اسحاق، که به خاطر زیبایى و ملاحتش به طاووس مشهور شده بود از سادات بزرگوار مدینه محسوب مى‏شد.پدر او، موسى بن جعفر نیز، از روات بزرگ حدیث است.

وی را مستجاب‌الدعوه و واقف براسم اعظم دانسته‌اند و از برخی تألیفاتش برمی‌آید که به ملاقات حضرت ولی عصر(عج) نائل شده و برخی نکات را از محضر حضرت استفاده کرده و از جمله اسم اعظم را از زبان مبارک امام زمان(عج) آموخته است. وی دارای نفس عجیب و بسیار تأثیرگذاری بوده است. از کثرت ورع و تقوی او را «قدوة ا لعارفین و مصباح المجتهدین» لقب داده اند. از دادن فتوی دراحکام شرعی به شدت امتناع داشته و جز کتاب «غیاث الوری» که حاشیه ای بر یک کتاب فقهی است کتاب دیگری تألیف نکرده است. تولد او در سال۸۵۹ یا ۵۸۳ در حله و وفاتش روز دوشنبه، پنجم ذی قعده سال۶۶۴هجری در بغداد بوده است البته جسم مطهر او را در نجف در جوار بارگاه ملکوتی سیدالاوصیاء علی بن ابیطالب(ع) به خاک سپرده‌اند. سید در زمان مستنصر، خلیفه‌ی عباسی می‌زیسته و با این‌ که خلیفه تلاش کرد او را وارد مسائل سیاسی کند و منسب"نقابت طالبیین” را به او واگذار کند ولی موفق نشد. در زمان سقوط بغداد توسط هلاکوخان، نقابت طالبیین را بر او تحمیل کردند. گرچه سید در ابتدا نپذیرفت اما خواجه نصیرالدین طوسی او را آگاه کرد که درصورت عدم قبول، او را خواهند کشت. گذشته از علم و دانش بسیار دقیق، عمیق و مراقب بود به همین جهت میرزا جواد ملکی تبریزی که‌ خود از عرفای بزرگ است لقب «سیدالمراقبین» را به ایشان داده است‌. با این که عمر طولانی نداشت ۵۰ تا ۶۰ جلدکتاب را به او نسبت داده‌اند. بیشتر این کتب در زمینه‌ی دعا و زیارات است از جمله؛ اسرارالصلوة، الاقبال الصالح الاعمال، مصباح الزائر، جناحُ المسافر، الطرائف فی مذهب ‌الطوائف، کشف المحجه لثمرة المهجه. یکی از آثار او کتاب مشهور«اللهوف یاالملهوف علی قتل الطفوف» است که بارها در هند و ایران به چاپ رسیده است. معرفی کتاب لهوف: لهوف ازواژه‌ی “لهف” به معنی سوگ وناله و"طف” به معنی اندک وکم گرفته شده. کربلادست‌کم شانزده نام داشته که برخی عبارتنداز: مشهدالحسین(ع)، غاضریه، نواویس، طف و…. شیخ جعفرشوشتری(ره)مقتل ایشان رامشهورترین مقتل می‌دانسته است. سید، شاعر، ادیب ونقاد هم بوده است لذا ردّپای ذوق ادبی اودرلهوف قابل مشاهده است. بیان کتاب لهوف بسیارنرم بوده به گونه‌ای که می‌توان آن رابه صورت مرثیه خواند. این کتاب بایک شیوه‌ی داستانی نوشته شده است. سید، چاشنی‌های شعری خورادرجای جای کتاب آورده به گونه‌ای که کمترصفحه‌ای ازکتاب است که یک شعردرآن نباشد. اصل کتاب لهوف عربی است وچندین باربه فارسی ترجمه شده است. منبع: عاشورا نگاران،پژوهش وتحقیقی در منابع، مقاتل و مآخذ عاشورایی، دکترمحمدرضاسنگری،صص۴۵-۴۰